٢٠\٨\٢٠٢١
جسنێک لە قارچک هەیە کە نزیکەی سی تا چل جۆری جیاواز لە خۆی دەگرێت. ئەم جۆرە کوارگانە بە زۆری لە ئاسیای رۆژهەڵات و ئەفریقا دەڕوێن. خەسڵەت و تایبەتمەندییەکی سەرسوڕمێن کە ئەم جۆرە کوارگانە هەیانە لە جۆرە قارچکەکانی تردا بەدیناکرێت.
ئەوەیش بەم جۆرەیە:
لە کاتێکدا کە قارچکەکانی تر هەندێکیان وەک مفتەژی لەسەر دار و درەختی زیندوو، هەندێکیان لەسەر درەختی مردوو، هەندێکیان بە هاوژینی لەگەڵ رووەک و درەختدا دەژیێن؛ هەندێکیان لەسەر لاشەی مێرووی زیندوو دەژین و پاشان دەیکوژن؛ قارچکە مۆرانە وەک هیچکامیان نییە. ئەم جۆرە کوارگە لە راستیدا دەکرێ بگوترێت کە بەرهەمی کار و زەحمەتی مۆرانەیە.
جسنێک لە قارچک هەیە کە نزیکەی سی تا چل جۆری جیاواز لە خۆی دەگرێت. ئەم جۆرە کوارگانە بە زۆری لە ئاسیای رۆژهەڵات و ئەفریقا دەڕوێن. خەسڵەت و تایبەتمەندییەکی سەرسوڕمێن کە ئەم جۆرە کوارگانە هەیانە لە جۆرە قارچکەکانی تردا بەدیناکرێت.
ئەوەیش بەم جۆرەیە:
لە کاتێکدا کە قارچکەکانی تر هەندێکیان وەک مفتەژی لەسەر دار و درەختی زیندوو، هەندێکیان لەسەر درەختی مردوو، هەندێکیان بە هاوژینی لەگەڵ رووەک و درەختدا دەژیێن؛ هەندێکیان لەسەر لاشەی مێرووی زیندوو دەژین و پاشان دەیکوژن؛ قارچکە مۆرانە وەک هیچکامیان نییە. ئەم جۆرە کوارگە لە راستیدا دەکرێ بگوترێت کە بەرهەمی کار و زەحمەتی مۆرانەیە.
بۆ زانیاری، مۆرانەکان لە خواردنی درەختدا زۆر ئازا و چالاکن، زۆر جۆری جیاوازیان هەیە، هەندێکیان لە قووڵایی خاک دەژیێن. ئەمانە هاگ (تۆو)ی قارچکەکە دەدۆزنەوە و دەیبەن لای خۆیان هەڵیدەگرن. دوای ماوەیەک هاگەکە گەشەدەکات و دەبێتە ریسوو (مایسیلیەم). بەرەبەرە زیاتر گەشەدەکات و تا دەبێتە کارگی تەواو. سوودی ئەم قارچکە بۆ مۆرانە ئەوەی تا ئێستا زانراوە بریتییە لە ماددەی شەکر و ئەنزایم کە دەریدەدات. مۆرانەکان بە وەرگرتنی شەکر لە کوارگەکە ژیانی خۆیان بەسەردەبەن. هەروەها بە ئەنزایمەکەیش دەتوانن ماددەی لیگنینی درەختەکان لەناوبەرن و بە ئاسانی درەختەکان ببڕن و بیانخۆن. دیارە هێشتا ووردەکاریی زیاتر ماوە سەبارەت بەم جۆرە قارچکانە بزانرێت.
No comments:
Post a Comment