17.3.23

دۆزینەوەی ئەنزیمێک کە هەوا دەگۆڕێت بۆ کارەبا



وەرگێڕانی تەیموور حەسەن غەفوور 

تیمێک لە زانایانی پەیمانگای بایۆپزیشکی زانکۆی مۆناش لە مێلبۆرنی ئوسترالیا، ئەنزیمێکیان دۆزیوەتەوە کە هەوا دەگۆڕێت بۆ وزە. دۆزینەوەکە کە لە گۆڤاری (Nature) بڵاوکراوەتەوە، ئاشکرای دەکات ئەم ئەنزیمە بڕێکی کەمی هایدرۆجین لە بەرگەهەوادا بەکاردەهێنێت بۆ دروستکردنی تەزوی کارەبایی. ئەم دۆزینەوە دەروازایەک واڵادەکات بۆ دروستکردنی ئامێرێک کە بە شێوەیەکی دروست وزە لە هەوای ئاساییەو دروست بکات.

درێژەی بابەتەکە لە هەژماری فەیسبوکی زانستی سروشتی کوردستان دا بخوێنەوە

سەرچاوەی راپۆرتەکە بە ئینگلیسی: نەیچەر


وردە قارچکێک لە شاری تایپێی تایوان دۆزرایەوە

 

رۆژی ١٧\١١\٢٠٢٢ ئێریک چۆی ٣٢ ساڵە کە کاری دەرمانخانەداری دەکات، ئەم چەشنە کوارگەی دۆزییەوە. ئەم چەشنە قارچکە وورد و بچووکە باوەڕ دەکرێت کە مایسینا سەبسیانۆفاڵا بێت. چۆ دەڵێت هاوڕێکەی چیانگ پەی یینگ پێی گوتووە کە لە ناوچەی شیلینی سەر بە شاری تایپێ پایتەختی تایوان چەشنە کوارگێکی تایبەت هەیە. دەڵێ کە چوومە لای، سەیرم کرد، نائومێد بووم، هیچ شتێکی ئەوتۆم نەدیت بەڵام زانیم کە شایستەی بەدوواداچوونە؛ هەربۆیە پارچە تەختەکەم هێنایەوە ماڵەوە و هەموو رۆژێ بە ئاو دەمپڕژاند تا بە شێداری بمێنێتەوە. دووای پتر لە سێ مانگ رۆژی ٧\٣\٢٠٢٢ دیتم گەرای شینی کوارگەکە لەسەر تەختەکە روواوە. ئەو دەڵێ تەنیا لە سەرەتای رووانیدا رەنگی شینە؛ دوواتر لەگەڵ پێگەیشتنیدا رەنگە شینەکە دەگۆڕێت و دەبێتە شینی کاڵ یا سپی.
چۆ لە رۆژی ١٢\٣\٢٠٢٢ وێنەی ئەم قارچکەی نارد بۆ ماڵپەڵپەڕی ئای ناچڕاڵیست؛ و رۆژی ١٣ مانگیش ماڵپەڕەکە وێنەکەی لە تویتەری خۆیدا بڵاوکردەوە کە ٨٤٢٢ لایک کرابوو، ٢٢١٩ ریتویت کرابوو؛ و ٣٠٧ جار بە تێچنەوە پار کرابوو.



سەرچاوە



4.3.23

چەشنە قارچکێکی تازە بە ناوی پۆڵ ستەیمێتسەوە دەکرێت



کوارگێکی جادوویی کە تازە دۆزراوەتەوە وەک شانازییەک بۆ تەڵاش و کۆششەکانی پۆڵ ستەیمێتس لە بوواری کەڕووزانیدا و بەتایبەتی بۆ کارکردنی لەسەر کوارگی جادوویی، ناوی دەنرێت سایڵۆسیب ستەیمێتسیی.  ئەم چەشنە قارچکە لە لێڕەوارە هەورییەکانی ئیکوادۆر دۆراوەتەوە و دوو جار نموونەی لێوەرگیراوە؛ یەکەم جار ساڵ ٢٠١١ لە لایەن دوکتۆر و برین دێنتینگەر لە زانکۆی یووتا؛ و جاری دووەمیش ساڵی ٢٠٢٢ لەلایەن گیلیانا فورسی لە  دامەزراوەی کەڕوو (Fungi Foundation).

ئەمە یەکەم جارە کوارگێک بەناوی پۆڵ ستەیمێتسەوە دەکرێت، بەتایبەتی کوارگێکی جادوویی کە ئێستا کاری لەسەر دەکرێت بۆ بەکارهێنانی وەک دەرمان لە دەرمانگەریی تازەداشایانی باسە کە پۆڵ ستەیمێتس جێ رێبازێکی تایبەتی هەیە بۆ بەکارهێنانی کوارگە جادووییەکان لە چارەسەری نەخۆشییەکانی خەڵکیدا.



 

سەرچاوە

فەنجای فاوندەیشن