30.1.20

کۆنترۆڵکردنی مەچیرک بە هۆی جۆرێک کەڕووی مەچیرکخۆر



مەچیرک (نیماتۆد)ەکان ژمارەیان یەکجار زۆرە؛ هەزاران جۆری جیاوازن.  سروشت کە ئەوانی کردووە بە مڵۆزم بۆ دار و درەخت 
رووەک، شتی تریشی کردووە بە مڵۆزم بۆ لەناوبردنی مەچیرک؛ بەڵام هێشتا زانست پەی بە هەموو زانیارییەکان نەبردووە.
تا ئێستا ژمارەیەک کوارگ و کەڕوو دۆزراونەتەوە کە توانای لەناوبردنی مەچیرکیان هەیە.  هەندێک لەو کەرووانە کە توانای ئەم کارەیان هەیە لە جۆری مەچیرکخۆر (نیماتۆفویگوس)ن. ئەمانە  بریتین لە کەڕووگەلی گۆشتخۆر کە پسپۆرن لە لەداوخستن و خواردنی مەچیرکەکان.  دەوروبەری ١٦ چەشنن.  هەندێکیان هەر لەسەرەتای ژیانیانەوە لە هەناوی مەچیرکەکاندا دەژیێن و هەندێکیان مەچیرکەکان دەگرن.  هەندێکیان داوەکەیان چەسپییە و هەندێکیان ئاڵقەییە.  هەندێک چێشن هەردووک جۆر داو بۆ گرتنی مەچیرکەکان بەکاردەهێنن.  بڕێک لە کەڕووەکان وەک کۆپرینوس کۆماتوس، سترۆفاریا روگۆسۆنولاتا و خێزانی پلورۆتاسیای بەهۆی ژەهرەوە مەچیرکەکان گێژ و کاس دەکەن.  بۆ وێنە ئەم قارچکەی کە لە. وێنەکەدا دەیبینن ناسراوە بە کۆپرینووس کۆماتووس و قارچکێکە کە لە زۆر شوێن دەڕوێت و پێش رەشبوونیش دەتوانیت بیخۆیت. ئەم قارچکە توانای کوشتنی دوو جۆر نیماتۆدی هەیە کە ئەمانەن: پاناگریلووس رێدیڤایڤوز و مێلۆیدۆجین ئاریناریا
پاناگریلووس رێدیڤایڤوس جۆرێکە کە لە شێوەی ماددەیەکی شل لە قەدی درەختەکان دەردەچێت. هەروەها مێلۆیدۆجین ئاریناریا لە رەگ و ریشەی درەخت و رووەکەکان دروست دەبێت لە شێوەی فستقی بچووک بچووک





سەرچاوە




22.1.20

لە ویلایەتێکی چین سندووقێک کارگی مێڵەگورگانە لە ژێر پەرەستگایەکدا دۆزرایەوە


کۆنینەناسان لە ویلایەتی جیانگسوو لە وڵاتی چین سندووقێکیان لە ژێر پەرەستگایەکدا دۆزییەوە کە پڕە لە کوارگ و بە شێوەیەکی زۆر باش هەڵگیراوە و پارێزراوە.  ئەوان دەڵێن جۆری قارچکەکە بریتییە لە قارچکی مارزیوە کە لە جسنی مێڵەگورگانەی یا کۆردیسێپسە.  بەگوێرەی وتەی کۆنینەناسان ئەم قارچکە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ئیمپراتۆر (لیوو خوا) کە باوکی  نەخۆش بوو؛ و دوچاری ئازار بوو لە جەرگ و گورچیلە و سییەکانیدا.  پێدەچێت ئەم جۆرە کوارگە وەک دەرمان بۆ چارەسەری نەخۆشییەکانی باوکی ئیمپراتۆر لیوو خوا بەکارهێنرابێت.  ئەگەر جۆری ئەم کارگە و کۆنییەکەی پشتڕاست بکرێتەوە، ئەوا دەسەلمێندرێت کە چینییەکان لە ٢٠٠٠ ساڵ لەمەوبەرەوە کارگی مارزیوەیان بۆ مەبەستی دەرمانی بەکارهێناوە. 

21.1.20

دیمانەی پرۆفیسۆر ئازاد خانەقا لە ئێن ئار تی سەبارەت بە دۆمەڵان


نوێترین دیمانەی پرۆفیسۆر ئازاد خانەقا پسپۆر لە مایکرۆبایۆلۆژی سەبارەت بە دۆمەڵان 
١٩\١\٢٠٢٠



18.1.20

روواندنی کەڕوو لەسەر هەسارەکانی مانگ و مەریخ


ریسووی کەڕوو
وێژەی زانستی وێنایی لەم سەردەمەدا کاتێ کە وەسف لە گەیشتنی مرۆڤ بە هاماج و هەسارەکانی وەک مانگ  و مارس\مەریخ دەکات، ژیانی مرۆڤ لەسەر ئەو هەسارانە بە شێوازێکی ژوور ماکێنیزەکراو نیشان دەدات.  بە وتەیەکی تر، کاتێک نووسەرێک لە ئەندێشەی خۆیدا ژیانی مرۆڤ دەگوازێتەوە بۆ فراوانیی هاماج و سەر مانگ و هەسارەکانی تر، بەجۆرێک وەسفی ئەم ژیانە دەکات کە ئیتر ئەوە چڵەپۆپەی گەشەی تەکنۆلۆژی و پیشەسازییە و هەموو رێگا وبان و ژینگەی ئەو هەسارانە بە کەرەستەی کانزایی و پیشەسازیی تازەی دەستی مرۆڤ دەڕازێنێتەوە.  هەر لە کۆشک و خانووبەرەی سەیر و سەمەرەی کانزایی بریقەدارەوە بگرە تا دەگاتە ترومبێلی تیژڕۆی فڕۆک و رێگەی هەوایی و خۆراکی سەیر و سەمەرەی قوتووبەند و تاد.. بەڵام کاتێک مرۆڤ لەگەڵ راستییەکان لە سەر هەرد رووبەڕوو دەبێ، زۆر جار ئەم جۆرە وێژە زانستییانە دەبنە خەون و خەیاڵپڵاو و چیرۆکی شەوانی زستان.
کاتێک کە مرۆڤ بڕیار دەدات ژینگەی نوێ بۆ خۆی و ئایندەی خۆی لەسەر هەسارەکانی تر رۆبنێت، هیچ چارەی نییە جگە لە پەنابردن بۆ سروشت و سەوزایی.  پەنابردن بۆ ئەو زیندەوەرە سەرەتاییانەی کە بە تێگەیشتنی مرۆڤ، سەرەتای ژیانیان لەسەر ئەم زەوییە داهێنا و ئەم هەسارەیەیان کردە ماڵی زیندەوەر و گیانەوەرەکان.
کەستەکی کەڕوویین کە لە ماوەی دوو هەفتەدا روواوە،
قۆناغی دوای ئمە بریتییە دەبێ لە برژاندنی بۆ مەبەستی
بەکارهێنانی بۆ دروستکردنی پێداویستیەکانی دانیشتن.

بەگوێرەی سەرچاوەکانی ناسا، تێکۆشانێک هەیە بۆ دانانی بناخەی ژیان لە هاماج دا.  یەکەم هەنگاوی ئەم تێکۆشانە بە ناردنی کەڕوو بۆ سەر مانگ و مەریخ دەسپێدەکات.  ڵن رۆتسچایەڵد پشکنەری بەڕێوەبەر لە پرۆژە بەراییەکەدا دەڵێت، کارەکان بە پشتی کیسەڵ دەڕۆنە پێش بەڵام بە بەهایەکی زۆری ووزەیی.  ژینگەیەکی نەریتی لەسەر مانگ و مارس دروستدەکرێ بە روواندنی تۆخمارەی کەڕوو لە ژێر خاکەکەیاندا.  زانایان بە ئاگادار بوون لە خەسڵەت و تایبەتمەندییەکانی کەڕوو، بەم قەناعەتە گەیشتوون کە کار لەسەر کەڕوو بکرێت و بنێردرێت بۆ سەر هەسارەکانی تر تا رێگە خۆش بکات بۆ دامەزراندنی سەرەتاکانی ژیان.  جارێ روون نییە ئەم هەنگاوە چەندە سەرکەوتوو دەبێ، بەڵام زۆر گرنگە کە گەورەترین هێز و تەکنۆلۆژیا و پیشەسازی و دەوڵەمەندترین وڵاتی دنیا لە دوای پتر لە نیو سەدە هاتوچۆ بە پێشکەوتووترین کەرەستەی میکانیکی و ووزەیی و دیجیتالی بۆ هاماج، لە روواندنی کەڕووەوە دەست بکات بە ئاوەدانکردنەوەی هەسارەکانی تر و دانانی بناخەکانی ژیان تیایاندا.
پرۆژەکەی ناسا ناوی لێنراوە (پرۆژەی کەڕووەبیناسازی) و فراوانە بەڵام هەنگاوەکانی زۆر بە ئارامی و هێوری جێبەجێدەکرێن.  پرۆژەکە وا پێشگریمانە کراوە کە کەستەکی سووکی کەڕوویین ئامادە بکرێن و رەوانەی هەسارەکان بکرێن؛ هەر کە لەوێ دابەزینە سەر خاک ئاو دەکرێ بە سەریاندا و لەوێ دەسدەکەن بە رووان و گەشەکردن و تەواوی ئەو رووبەرەی بۆیان دیاریکراوە دادەپۆشن و بەمجۆرە ژینگە ئامادە دەکەن تا ئەو کاتەی مرۆڤ دەگاتە ئەوێ.  ئەم پرۆژەیە لەلایەن پرۆگرامی چەمکە پێشکەوتووە نۆژەنەکانی سەر بە ناساوە پشتگیری دەکرێت و بەشێکە لەو بووارە کە ناسراوە بە ژیانزانیی راستەقینە.

 خشتی کەڕوویین کە لە ئاردەدار و پاشماوەکانی باخچە دروسکراوە و وەک
کەرەستەی بیناسازی بەکاردەهێنرێت؛ و لە پرۆژەکەی ناسادا سوودی لێ
وەردەگیرێت بۆ بیناسازی لەسەر مەریخ
















سەرچاوە:

16.1.20

روواندنی کارگی سەدەف لە نیوزیلەند


روواندنی کارگی سەدەف لە نیوزیلەند لە چوار ڤیدیۆ دا


ڤیدیۆی چوارەم


ڤیدیۆی سێیەم


ڤیدیۆی دووەم


ڤیدیۆی یەکەم